ΠΟΙΚΙΛΟ ΟΡΟΣ - Εισήγηση στην Ημερίδα του Παναττικού Δικτύου για τα Βουνά της Αττικής, ΤΕΕ 17/10/07

ΠΟΙΚΙΛΟ ΟΡΟΣ

(Ένα βουνό υπό διαρκή απειλή)


των Δημήτρη Κούνδουρου � Κώστα Φωτεινάκη � Γιάννη Μιχαλόπουλου μ

(Εισήγηση στην Ημερίδα του Παναττικού Δικτύου για τα Βουνά της Αττικής, ΤΕΕ 17/10/07)


ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές του καλοκαιριού του 2007, κατέστη πρόδηλη η ανάγκη αντιμετώπισης των ελεύθερων χώρων και του πράσινου (αστικού και περιαστικού), σαν αναγκαία προϋπόθεση της επιβίωσής μας στον ευρύτερο χώρο της πρωτεύουσας, σ� αυτή την αχανή έκταση με τα φυσιογραφικά χαρακτηριστικά βραχώδους ερημικού τοπίου· χαρακτηριστικά τα οποία επιπλέον επιβαρύνονται με μια ατμόσφαιρα ρυπαρή και δύσοσμη, σούπα από επιβλαβή αέρια και σωματίδια.

Υπό το πρίσμα αυτό, ασφαλώς τα πέριξ της Αθήνας βουνά, η Πάρνηθα, ο Υμηττός, το Ποικίλο και η Πεντέλη, αποκτούν πρωτεύουσα περιβαλλοντική βαρύτητα, και η ανάγκη διατήρησης του χαρακτήρα τους ως βουνά, μάλιστα πράσινα βουνά, είναι άμεσης προτεραιότητας.

Απέναντι σε μια τέτοια κατάσταση, η κινηματική αντίσταση στην καταστροφή των οικοσυστημάτων των βουνών, και η προσπάθεια διατήρησής τους ή ακόμη η ανάπλασή τους, αποτελεί προτεραιότητα των πράσινων κινημάτων και των περιβαλλοντικών οργανώσεων. Προσοχή όμως ανάπλαση με στόχο την διατήρηση του δασικού χαρακτήρα των βουνών, και όχι για την παράδοσή τους σε «ήπιες χρήσης αναψυχής και άθλησης», όπως εύηχα αποκαλούνται τα αρχικά στάδια της οικοπεδοποίησης και της επέλασης των καταπατητών.

...................................................................................................................................


Φυσιογραφικά χαρακτηριστικά του Ποικίλου Όρους.


Το Ποικίλο είναι ένα χαμηλό βουνό (ύψους 452 μ.)· στους πρόποδες του βουνού αναπτύχθηκαν οι Δήμοι Περιστερίου, Πετρούπολης, Χαϊδαρίου και βορειοδυτικά του Ασπροπύργου. Το Ποικίλο Όρος αναφέρεται από την αρχαιότητα στα έργα των Παυσανία, Στράβωνα κ.ά. καθώς και ξένων περιηγητών: Σατωμπριάν, Φλωμπέρ, Κρίστιαν Άντερσεν κ.ά. Σε παλαιούς χάρτες, όπως στον χάρτη του J.A.Sommer του 1841, το βουνό ονομάζεται Στεφάνι. Η μετονομασία του βουνού προκάλεσε σύγχυση στα τοπωνύμια που αναγράφονται στα συμβόλαια της εποχής, διευκολύνοντας το έργο των καταπατητών.

Ο ερευνητής Νίκος Νέζης το θεωρεί μορφολογικά και γεωλογικά σαν μικρογραφία της γειτονικής Πάρνηθας. Τόσο η χλωρίδα όσο και η πανίδα του, σύμφωνα με τον κ. Νέζη, είναι αξιόλογη. Στις αρχές του 20ου αιώνα πολλές περιοχές του ήταν κατάφυτες από πεύκα, κυπαρίσσια, πικροδάφνες και τα δάση του Δαφνιού, του Σκαραμαγκά και του Κορυδαλλού ήταν ονομαστά για την έκταση και την πυκνότητα τους. Μετά όμως από διαδοχικές πυρκαγιές και υλοτομήσεις, έχουν απομείνει μόνο συστάδες δέντρων. Σήμερα το βουνό προστατεύεται με παλαιότερες διαδοχικές αποφάσεις του Υπ. Γεωργίας (1934, 1947), του Υφυπουργού Προεδρίας της Κυβερνήσεως (25638/23/11/68), που το χαρακτηρίζει ως «�ιδιαίτερου φυσικού κάλλους�» κ.λ.π. Η πιο πρόσφατη ρύθμιση είναι ο νόμος 2742 (ΦΕΚ αρ.φ.207) και ιδιαίτερα με το άρθρο 21, το οποίο έχει τον τίτλο «χωροταξικός σχεδιασμός και αειφόρος ανάπτυξη»(7/10/99). Ωστόσο, υπάρχουν πολλές περιπτώσεις όπου, ακόμα και στην καρδιά του βουνού, (Ζώνη Α στην οποία απαγορεύονται αυστηρά η ανέγερση κτιρίων, η χάραξη αυτοκινητοδρόμων και της εμπορικής σιδηροδρομικής γραμμής, ο αποχαρακτηρισμός αναδασωτέων περιοχών) ο νόμος αυτός καταστρατηγείται.

Η σημερινή του μορφή, που έχει προκύψει εν μέρει από αναδασώσεις, έγιναν κυρίως με ευθύνη του Αναπτυξιακού Συνδέσμου Δυτικής Αθήνας (ΑΣΔΑ), χαρακτηρίζεται από υψηλό πράσινο σε μικρό ποσοστό και σαν οικοσύστημα μεσογειακού τύπου το υπόλοιπο.


Η οικολογική αξία του Ποικίλου δεν είναι κατανοητή από όλους, με αποτέλεσμα εκτός των γνωστών διεκδικητών, διάφοροι φορείς κατά καιρούς να επιδιώκουν την λύση πραγματικών ή φαντασιακών, οικιστικών αναγκών σε βάρος του βουνού (επέκταση του Αττικού Νοσοκομείου, διάνοιξη δρόμων, σχολεία, γήπεδα κ.λ.π.). Αν οι επιδιώξεις τους αυτές υλοποιηθούν, το βουνό θα μετατραπεί σύντομα σε μια έρημο τσιμέντου και οι τελευταίες ελπίδες περιαστικού πράσινου θα χαθούν. Πρέπει συνεπώς να αποφασίσουμε αν θέλουμε το βουνό σαν βουνό, χώρο περιαστικού πράσινου, ή σαν εύκολη φτηνή λύση, πανάκεια δια κάθε νόσον και κάθε αστικό πρόβλημα.


..................................................................................................................................


Η κατάσταση του βουνού σήμερα:


Τα πεύκα που είχαν φυτευτεί στις δενδροφυτεύσεις τις τελευταίες δεκαετίας κινδυνεύουν να αφανιστούν λόγω της φυλλοφάγου κάμπιας και της απροθυμίας να αξιοποιηθεί το σύστημα αυτομάτου ποτίσματος. Στο βουνό υπάρχουν δεκάδες μεγάλες δεξαμενές νερού που δεν χρησιμοποιούνται ούτε για πότισμα, ούτε για πυροπροστασία. Λόγω της έλλειψης φύλαξης και προστασίας, τμήματα του βουνού, και ιδιαίτερα οι είσοδοι των δασικών δρόμων, έχουν μετατραπεί σε τόπους απόρριψης μπάζων και σκουπιδιών.

Σε σύσκεψη που έγινε με πρωτοβουλία του ΑΣΔΑ, στην καρδιά του καλοκαιριού, τον Ιούλιο του 2007 και μετά την πυρκαγιά της Πάρνηθας, αποκαλύφθηκε ότι μικρό μόνο ποσοστό των δασικών δρόμων του βουνού, είχαν καθαριστεί από το Δασαρχείο, λόγω έλλειψης πιστώσεων. Έτσι, μόνο από τύχη διέφυγε το Ποικίλο την καταστροφή από πυρκαγιά το καλοκαίρι που πέρασε.


...............................................................................................................................


Τα προβλήματα αντιμετωπίζει και οι απειλές που δέχεται το Π.Ο., είναι σε γενικές γραμμές τα παρακάτω:


Δύο ιδρύματα της εκκλησίας η Μητρόπολη Λαμίας και η Μονή Κλειστών, ιδιώτες αλλά και δύο τουλάχιστον οικοδομικοί συνεταιρισμοί προσπαθούν να βάλουν «χέρι» στο βουνό. Η Μητρόπολη Λαμίας ισχυρίζεται ότι είναι ιδιοκτήτης 7.500 στρεμμάτων και η Μονή Κλειστών ότι είναι ιδιοκτήτης 13.000 στρεμμάτων. Το Στρατόπεδο Χαϊδαρίου επίσης, έκτασης 3.300 στρεμμάτων, απειλείται και αυτό από οικοπεδοποίηση μετά τις πρόσφατες αποφάσεις του κ. Καραμανλή και του κ. Μεϊμαράκη. Στα όρια του Δήμου Πετρούπολης πάνω από 300 στρ δασικής έκτασης, τα περισσότερα εκτός σχεδίου, απειλούνται άμεσα με οικοπεδοποίηση. Ήδη με εφετειακή απόφαση, 80 στρέμματα έχουν αναγνωριστεί στον οικοδομικό συνεταιρισμό «Πολεμιστών της Κορέας» στον οποίο συμμετέχει και ο τ. υπουργός κ. Καλαντζής. Άλλα 80 στρέμματα, σε επαφή με το σχέδιο πόλης, που διεκδικούν κληρονομεί Βέρδη αλλά και ο Μητροπολιτικός Ναός Λαμίας, αποχαρακτηρίστηκαν από δασική σε αγροτική έκταση. Τα δύο εκκλησιαστικά ιδρύματα και το Υπουργείο Άμυνας, διεκδικούν 20.000 στρέμματα του Ποικίλου Όρους υπονομεύοντας τον χαρακτήρα του, ως βουνού. Θα πρέπει να ληφθεί υπ΄ όψιν ότι η έκταση ολόκληρου του ΠΟ δεν ξεπερνάει τα 28.000 στρέμματα, από τα οποία τα 20.000 στρ. ή το 65% του βουνού, το διεκδικούν η εκκλησία (με την στενή έννοια) και το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας (ΥΕΘΑ).

Το Δημόσιο όχι μόνο δεν παρεμβαίνει προκειμένου να προασπίσει την περιουσία του ελληνικού λαού αλλά με αποφάσεις ή παραλείψεις, ενισχύει ή αποδέχεται τις διεκδικήσεις των καταπατητών. Με υπουργική απόφαση του 1970, και παρά την αντίρρηση του τότε Υπουργείου Γεωργίας, σημαντικό τμήμα του βουνού μπήκε στο σχέδιο και οι πόλεις άρχισαν να ανηφορίζουν προς τις κορφές. Πρόσφατη είναι η απόφαση με αρ.πρωτ, 1083607/6930/Α0010 της 25.10.2004 του Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου Οικονομικών, με την οποία αναγνωρίζεται η ιδιοκτησία του Μητροπολιτικού Ναού Λαμίας επί εκτάσεως 1.028 στρεμ. τα οποία κατά ποσοστό 95% έχουν οικοδομηθεί. Με την ίδια απόφαση η κτηματική εταιρεία του Δημοσίου 1παραιτήθηκε των δικαιωμάτων της και παρέδωσε στον Ναό έκταση 262 στρεμμάτων το 1/5 της οποίας είναι καθαρό δάσος.


Πρέπει εδώ να σημειώσουμε ότι με την απόφαση αυτή δημιουργήθηκε μια ιδιόμορφη κατάσταση όπου χιλιάδες κάτοικοι της Δυτικής Αθήνας, βρέθηκαν όμηροι της Μητρόπολης Λαμίας. Σύμφωνα με καταγγελίες κατοίκων, αλλά και όπως αποδείχθηκε από διαχειριστικό έλεγχο στο Ναό «Ευαγγελισμός της Θεοτόκου» Λαμίας, που διενεργήθηκε μετά από επερώτηση του βουλευτή Γ. Δραγασάκη, ο Μητροπολιτικός Ναός εξαναγκάζει2 τους κατοίκους να καταβάλλουν χρηματικό ποσό μέχρι τα 10.000 Ευρώ, προκειμένου να άρει την εγγεγραμμένη αξίωση επί του ακινήτου τους, ώστε να μπορέσουν να το μεταβιβάσουν ή να το διαχειριστούν.


Είναι πάντως αξιοσημείωτο ότι μετά από κινητοποιήσεις των κατοίκων αλλά και του Δήμου Πετρούπολης και των περιβαλλοντικών Συλλόγων, όπως θα αναφέρουμε παρακάτω το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας (ΥΠΕΘΟ), αναγκάστηκε να υπαναχωρήσει και να ζητήσει επανεξέταση της υπόθεσης από την Γνωμοδοτική Επιτροπή.


Ένα σημαντικό πρόβλημα του οποίου το μέγεθος δεν είναι ορατό αμέσως, αφορά το θέμα της μεταφοράς κοινωφελών χρήσεων της πόλης στο βουνό. Πολλά και μεγάλα λατομεία παραμένουν ανοιχτές πληγές και έχουν παραχωρηθεί για αθλητικές, πολιτιστικές και ψυχαγωγικές δραστηριότητες. Αρκετά σχολικά κτίρια έχουν οικοδομηθεί σε εκτάσεις που αποχαρακτηρίστηκαν και άλλα βρίσκονται στο στάδιο της ανέγερσης ( 3ο Λύκειο- 4ο Γυμνάσιο Πετρούπολης) ή της χωροθέτησης ( 10ο Λύκειο Περιστερίου). Δυστυχώς οι τοπικές κοινωνίες, η τοπική αυτοδιοίκηση αλλά και συνδικαλιστικοί φορείς ( τοπικές ΕΛΜΕ λχ) δεν έχουν αντιληφθεί το πρόβλημα, το οποίο εκτός των άλλων έχει σοβαρές παράπλευρες απώλειες, αφού σε ορισμένες περιπτώσεις αναγνωρίζονται κυριαρχικά δικαιώματα στους καταπατητές που ανοίγουν δρόμο στις διεκδικήσεις τους. Πρόσφατη περίπτωση η προσπάθεια σύναψης συμφωνίας ΟΣΚ � καταπατητών για τα σχολεία της Πετρούπολης, ενώ στο παρελθόν υπήρξε συμφωνία μεταξύ ΟΣΚ και Μητρόπολης Φθιώτιδας, για την αγορά έκτασης στην περιοχή Χωράφας εντός του δομημένου ιστού του Περιστερίου προκειμένου να χτιστούν σχολεία. Η απόφαση αυτή έμμεσα «νομιμοποιεί» τις διεκδικήσεις της Μητρόπολης, στο 1/3 της πόλης του Περιστερίου.


Εκφράζουμε επίσης την πλήρη αντίθεση μας στην προγραμματισμένη διάνοιξη από το Δημόσιο, οδού ταχείας κυκλοφορίας 4 λωρίδων και κεντρικής νησίδας, στις ανατολικές υπώρειες του βουνού. Εκτιμούμε ότι η αλλοτρίωση και περαιτέρω περιβαλλοντική υποβάθμιση τόσο του Ποικίλου, όσο και των κατοίκων της γειτονικής περιοχής θα είναι δραματική.

Πέραν αυτού ο Δήμος Περιστερίου ανακοίνωσε την επέκταση και διαπλάτυνση της οδού Τεμπών, στις ανατολικές επίσης υπώρειες του Ποικίλου, ώστε να συνδεθεί η Αττική οδός με το Αττικό Νοσοκομείο, μέσω του Στρατοπέδου Χαϊδαρίου καθώς και την επέκταση των ορίων της πόλης στο Ποικίλο μέχρι τη Λίμνη Κουμουνδούρου.

Πρέπει να σημειώσουμε σε συντομία, τις παρακάτω αρνητικές επιπτώσεις στο οικοσύστημα του ΠΟ, από τις διανοίξεις αυτές:

Η τομή εκσκαφής λόγω της μεγάλης κλίσης των ανατολικών κλιτύων του βουνού θα είναι μεγάλη και θα αφαιρέσει πολύτιμη εδαφική έκταση από το βουνό.
Θα αποτελέσουν οι διανοίξεις και εκσκαφές φυσικό εμπόδιο πρόσβασης των κατοίκων προς το περιαστικό πράσινο, ενώ ταυτόχρονα θα αποτελέσουν εφαλτήριο της επέκτασης του δομημένου ιστού προς την κύρια έκταση του Ποικίλου, με την δημιουργία αρχικά πρατηρίων καυσίμων, καταστημάτων εξυπηρέτησης κ.λ.π. και στην συνέχεια πλήρους επέκτασης της πόλης, (όπως στην περιφερειακή του Υμηττού).
Οι διανοίξεις και η προβλεπόμενη αυξημένη κίνηση οχημάτων, θα αποτελέσουν μόνιμη πηγή όχλησης του οικοσυστήματος.
Στρατόπεδα Χαϊδαρίου: Ιδιαίτερα ανησυχητική είναι η κατάσταση για τα στρατόπεδα Χαϊδαρίου, τα οποία εντάσσονται οργανικά στο οικοσύστημα του Ποικίλου. Σύμφωνα με το νόμο 2745/1999, που ψήφισε η προηγούμενη κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, προβλεπόταν «η απομάκρυνση των στρατοπέδων που βρίσκονται εντός ή στα όρια των πόλεων και η μετεγκατάστασή τους σ΄ άλλες περιοχές. Τα στρατόπεδα αυτά δεν εξυπηρετούσαν πλέον τις σύγχρονες ανάγκες του στρατού.... Η υλοποίηση όμως αυτού του σχεδιασμού «προσέκρουσε στο θέμα ανεύρεσης πόρων». Με το ν.2745 προβλέπεται η εξεύρεση πόρων για την μετεγκατάσταση των στρατοπέδων με την πώληση μέχρι και το 50% των εκτάσεών τους». Είναι προφανές ότι λογική της αντιπαροχής, πουλάω γη για να βρω χρήματα για να αξιοποιήσω κάποια άλλη έκταση, διαπερνάει τις μεταπολιτευτικές κυβερνήσεις και εκφράζεται τόσο στο Στρατόπεδο Χαϊδαρίου όσο και στο πρώην Αεροδρόμιο του Ελληνικού.

Πριν από τρία χρόνια η κυβέρνηση, μέσω του τότε Υπουργού Εργασίας κ.Παναγιωτόπουλου, ανακοίνωσε την πρόθεσή της να παραχωρήσει στον Οργανισμό Εργατικής Κατοικίας, τμήματα των Στρατοπέδων Χαϊδαρίου για οικοδόμηση· τελικά η τσιμεντοποίηση δεν πέρασε μετά από τις αντιδράσεις της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και των κατοίκων της Δυτικής Αθήνας. Πρόσφατα όμως, προεκλογικά, ο κ. Καραμανλής επισκεπτόμενος τη Δυτική Αθήνα, ανακοίνωσε την παραχώρηση ορισμένων μόνο τμημάτων του Στρατοπέδου στους Δήμους Περιστερίου και Χαϊδαρίου, παρά την αντίθετη θέση του οικολογικού κινήματος και του Αναπτυξιακού Συνδέσμου Δυτικής Αθήνας (ΑΣΔΑ). Είναι βέβαιο ότι ο πολυτεμαχισμός των 3.300 στρ. των στρατοπέδων θα διευκολύνει την οικοδόμησή τους. Ήδη ο Δήμος Περιστερίου ανακοίνωσε με τη σειρά του την παραχώρηση τμήματος της έκτασης που είχε πρόσφατα «αποκτήσει» από το Στρατόπεδο στη Μητρόπολη Περιστερίου για ανέγερση εκκλησίας, (πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι η συγκεκριμένη Μητρόπολη έχει ήδη κατασκευάσει δύο αυθαίρετα στο Ποικίλο, ένα Μοναστήρι και ένα Γηροκομείο). Επίσης ανακοίνωσε την κατασκευή επέκτασης της οδού Τεμπών, γηπέδου κ.λ.π. Όσοι καλοπροαίρετα πίστευαν ότι ο ν.2745/99 προστατεύει το Σ.Χ. είναι η ώρα να αναγνωρίσουν, τουλάχιστον, ότι έκαναν λάθος και να αναπροσαρμόσουν τη θέση τους.

Τι έκανε η Τοπική Αυτοδιοίκηση στη Δυτική Αθήνα; Ελάχιστα πράγματα. Ο Δήμος Περιστερίου3 είχε πραγματοποιήσει πριν από πέντε περίπου χρόνια ένα ανοικτό Δημοτικό Συμβούλιο, ο Δήμος Πετρούπολης αφυπνίσθηκε πρόσφατα4 και έκανε συγκεντρώσεις καθώς και παρεμβάσεις στο Υπουργείο Οικονομικών (το οποίο αναγνώριζε τη Μητρόπολη Λαμίας ως ιδιοκτήτη 1.028 στρεμμάτων) και ο Δήμος Χαϊδαρίου τελεί «εν υπνώσει» για το θέμα του Στρατοπέδου, με εξαίρεση τις αντιδράσεις για την κατασκευή εργατικών κατοικιών (επί Υπουργίας Παναγιωτόπουλου). Οι αποφάσεις των Δημοτικών Συμβουλίων Χαϊδαρίου από το 1974 και εντεύθεν ήταν ομόφωνες (αν και είχε διαπιστωθεί κάποια υποκρισία) «να μη τσιμεντοποιηθεί το στρατόπεδο»· να μη οικοπεδοποιηθεί και να μη εμπορευματοποιηθεί ο χώρος. Να αποδοθεί ολόκληρο στους κατοίκους της Δυτικής Αθήνα. Η πρόσφατη όμως απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Χαϊδαρίου για πρώτη φορά δεν πάρθηκε ομόφωνα. Η νέα διοίκηση του Δήμου, αποδέχτηκε τη σαλαμοποίηση, ευθυγραμμίστηκε πλήρως με τη κυβερνητική πολιτική και αρκέστηκε στην παραχώρηση ορισμένων στρεμμάτων.

Ο Αναπτυξιακός Σύνδεσμος Δυτικής Αθήνας, (ΑΣΔΑ) την τελευταία φορά που ασχολήθηκε δημόσια με το Ποικίλο Όρος (όσον αφορά στην προστασία του από διεκδικητές) και τα Στρατόπεδα (Χαϊδαρίου και Αγίων Αναργύρων) ήταν το 1998 (;) με την ημερίδα που πραγματοποίησε στην αίθουσα του Δημοτικού Συμβουλίου του Αιγάλεω. Δεν παραγνωρίζουμε τις θετικές προσπάθειες του ΑΣΔΑ για την αναδάσωση και την ευαισθητοποίηση των κατοίκων της Δυτικής Αθήνας, αλλά εκτιμούμε ότι ήταν ήσσονος σημασίας και αμφίβολου αποτελέσματος.

Υπάρχουν σαφώς και προσπάθειες δημοτικών κινήσεων, επιτροπών κατοίκων, κοινοβουλευτικός έλεγχος βουλευτών όλων των κομμάτων με επερωτήσεις κτλ., που έχουν αναλάβει πρωτοβουλίες και έχουν κάνει παρεμβάσεις για την ενημέρωση αλλά και την απόκρουση διαφόρων επιθετικών παρεμβάσεων στο βουνό (διεκδικήσεις της εκκλησίας, νεροτσουλήθρες, τρένο, περιφερειακή Δαφνί � Άνω Δάσους κτλ). Οι παρεμβάσεις αυτές ελάχιστα αξιοποιήθηκαν πολιτικά και επικοινωνιακά από τα επιτελεία των τοπικών κομμάτων, των φορέων της ΤΑ, και των δημοτικών παρατάξεων. Αυτές οι παρεμβάσεις, παρά το γεγονός ότι δεν ήταν ικανές να ανατρέψουν καταστάσεις, περιόρισαν τα προβλήματα και δημιούργησαν κάποια «αναχώματα» στους επίδοξους υπονομευτές του χαρακτήρα του Ποικίλου ως βουνού και αποτελούν μια πολιτική κληρονομιά για μελλοντικούς αγώνες.


Αξίζει να σημειωθεί ότι έξι κάτοικοι του Χαϊδαρίου, προσέφυγαν για την Περιβαλλοντική Μελέτη στο Συμβούλιο Επικρατείας για τις νεροτσουλήθρες στην Αφαία � Σκαραμαγκά. Το ΣτΕ. είχε εκδώσει απόφαση για την προσωρινή διακοπή των εργασιών, και ενώ ήταν ενημερωμένοι η Δημοτική Αρχή, η Πολεοδομία και η Αστυνομία, οι επιχειρηματίες εξακολούθησαν ανενόχλητοι τις εργασίες, με αποτέλεσμα το έργο να έχει τελειώσει. Στη συνέχεια το ΣτΕ ανακάλεσε την απόφασή του για διακοπή των εργασιών και θα συζητήσει σε επόμενη συνεδρίαση το σύννομο της επένδυσης και τις διοικητικές ευθύνες. Ωστόσο οι κοινωνικές αντιστάσεις για να μη λειτουργήσουν οι νεροτσουλήθρες στους πρόποδες του Π.Ο. συνεχίζονται με καταγγελίες και άλλες κινηματικές μορφές.


Τα μεγάλα περιβαλλοντικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η Δυτική Αθήνα, αλλά κυρίως λόγω των πολύπλευρων απειλών που δέχεται το Ποικίλο έχουν συσταθεί τρεις Οικολογικοί - Περιβαλλοντικοί Σύλλογοι, στο Περιστέρι, στην Πετρούπολη και πρόσφατα στο Χαϊδάρι, οι οποίοι έχουν πραγματοποιήσει σχετικές ημερίδες, έχουν ενημερώσει τους κατοίκους της Δυτικής Αθήνας με έντυπο υλικό και αρθρογραφία, με περιοδείες σε γειτονιές, καφενεία και άλλες μορφές επικοινωνίας. Στην ημερίδα μάλιστα που διοργάνωσε ο Περιβαλλοντικός και Φυσιολατρικός Σύλλογος Περιστερίου (2006), και στην οποία παρευρέθηκαν αρκετοί βουλευτές και εκπρόσωποι της τοπικής αυτοδιοίκησης, επειδή καταγγέλθηκαν διάφορες μεθοδεύσεις της Μητρόπολης Λαμίας, ο νομικός σύμβουλος της Μητρόπολης Λαμίας, μήνυσε για συκοφαντία τον Πρόεδρο του Συλλόγου, Δημήτρη Κούνδουρο. Η μήνυση πρόκειται να εκδικαστεί στις 28 Νοεμβρίου, και σας καλούμε να παραβρεθείτε στο δικαστήριο.

Τέλος σημαντική επιτυχία πρέπει να θεωρηθεί η πίεση που ασκήθηκε για την απόσυρση της απόφασης του ΥΠΕΘΟ, με την οποία αναγνωρίζεται η ιδιοκτησία και παραδίδεται στην Μητρόπολη Φθιώτιδας, έκτασης 262 στρεμμάτων στα όρια του βουνού, και η οποία είχε σαν αποτέλεσμα την επανεισαγωγή της στο Γνωμοδοτικό Συμβούλιο Δημοσίων Κτημάτων για κρίση, που δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί.

Επίσης μετά από ενέργειες και καταγγελίες κατοίκων, του Δήμου Πετρούπολης, αλλά και του Περιβαλλοντικού Συλλόγου Περιστερίου και του Ομίλου Πετρούπολης, βρίσκεται σε εξέλιξη η ανακριτική διαδικασία για το θέμα από τον εισαγγελέα του Αρείου Πάγου κ. Σανιδά.

.......................................................................................................................................


Το Ποικίλο Όρος απειλείται και οφείλουμε να το υπερασπίσουμε � Προτάσεις


Οι απειλές που δέχεται το βουνό είναι καθ΄ όλο το μήκος του, δηλαδή στο Χαϊδάρι, στο Περιστέρι, στην Πετρούπολη, στον Ασπρόπυργο, είναι προφανείς και δεν χωράει καμία αμφισβήτηση. Το Π.Ο. οφείλουμε να το βλέπουμε ως ενιαίο βουνό, και όχι μόνο ως τμήμα κάθε Δήμου. Το υπερασπιζόμαστε τοπικά ανά δήμο, αλλά και συνολικά ως Περιφέρεια Δυτικής Αθήνας.

Η τοπική αυτοδιοίκηση, ο ΑΣΔΑ, οι φορείς, οι περιβαλλοντικοί σύλλογοι, τα κόμματα οφείλουν να τοποθετηθούν συγκεκριμένα αν θέλουν το Ποικίλο Όρος βουνό ή όχι. Αν το θέλουν βουνό θα πρέπει να το αποδείξουν στην πράξη.

Οι Δήμοι που έχουν αναπτυχθεί στους πρόποδες του Π.Ο. δεν πρέπει να επεκτείνουν το σχέδιο πόλης προς το βουνό, ούτε να μεταφέρουν τυπικά ή άτυπα άλλες δραστηριότητες. Να μην διανοίξουν περιφερειακούς ή τοπικούς δρόμους και να μην επιδιώξουν να επιλύσουν τις έντονες οικιστικές πιέσεις που δέχονται για την ανέγερση σχολείων, κατασκευή γηπέδων κτλ. οικοδομώντας και αλλάζοντας τον χαρακτήρα του βουνού. Πρώτα οι ίδιοι οι Δήμοι θα πρέπει να σεβαστούν το βουνό, να φροντίσουν το υπάρχον οικοσύστημα (χλωρίδα και πανίδα), να σταματήσουν να ανέχονται ή να ενθαρρύνουν λειτουργίες που αλλάζουν ή απειλούν τον χαρακτήρα του, (καφετέριες, μεγάλες «ψυχαγωγικές» επενδύσεις που δημιουργούν όχληση π.χ. νεροτσουλήθρες).

Οι διάφοροι σύλλογοι (αθλητικοί, γονέων και κηδεμόνων, εκπαιδευτικών κ.ά.) οφείλουν να κατανοήσουν ότι το Ποικίλο Όρος δεν προσφέρεται για «πάσαν νόσον και πάσα ανάγκη...». Το βουνό δεν είναι η φτηνή λύση για να μεταφερθούν σ΄ αυτό όλες οι δραστηριότητες τις πόλης.

Επίσης πρέπει να γίνουν σοβαρές και άμεσες παρεμβάσεις στα εγκαταλελειμμένα λατομεία, και ιδιαίτερα στο λατομείο «Μουσαμά», που θα μειώσουν την έκταση των ανοικτών πληγών. Εκτός από λόγους αισθητικούς, το τεράστιο λατομείο «Μουσαμά», θα προσφέρει πολλά στρέμματα δάσους όταν αποκατασταθεί η βλάστηση..

Πρέπει να υπάρξει μελετημένη παρέμβαση αναγέννησης του δάσους στο ανατολικό τμήμα που υποφέρει από την ξηρασία και το ξέπλυμα του εδάφους.

Επίσης να συσταθεί νομικό-τεχνικό παρατηρητήριο, που θα παρακολουθεί τις πράξεις της διοίκησης (αποχαρακτηρισμοί κτλ) αλλά και τις δικαστικές αξιώσεις των καταπατητών. Στόχος είναι η ενεργός παρέμβαση των φορέων της κοινωνίας ( σύλλογοι � κάτοικοι κτλ ) αλλά και η πίεση προς την πολιτεία και την Τοπική αυτοδιοίκηση στο να πράττουν το καθήκον τους.


Οι υπάρχοντες Περιβαλλοντικοί Σύλλογοι Περιστερίου, Πετρούπολης, Χαϊδαρίου έχουν ήδη αποκτήσει μόνιμους δεσμούς συνεργασίας - δράσης. Η συνεργασία των περιβαλλοντικών συλλόγων με τους άλλους φορείς και την Τοπική Αυτοδιοίκηση κρίνεται απαραίτητη, στη βάση ότι επιδιώκουν και υπερασπίζονται ΤΟ ΠΟΙΚΙΛΟ ΟΡΟΣ ως ΒΟΥΝΟ.


Απαιτείται γενικότερα η θέσπιση από την πολιτεία των κατάλληλων νομοθετικών ρυθμίσεων, αλλά και την διασφάλιση των οικονομικών πόρων ώστε το βουνό να προστατευθεί από ανθρωπογενείς παρεμβάσεις, οι οποίες θα αλλοιώνουν το χαρακτήρα του. Αντίθετα απαιτείται σταδιακή πλήρης μετατροπή του σε χώρο πράσινου, με την φύτευση των 28.000 στρεμμάτων και ο χαρακτηρισμός του σαν ζώνη Α προστασίας του βουνού.


Σήμερα οι πιέσεις και οι απειλές που δέχονται τα βουνά είναι κοινές και εντοπίζονται στην εκκλησία, τους οικοδομικούς συνεταιρισμούς, τις επεκτάσεις των σχεδίων πόλεων, την αυθαίρετη δόμηση. Οι μεγάλοι ελεύθεροι χώροι της Αθήνας απειλούνται με τσιμεντοποίηση (Ελληνικό, Ελαιώνας κτλ) ενώ σε πολλές περιπτώσεις αποχαρακτηρίζονται χώροι πρασίνου, όπως π.χ. στο Περιστέρι.

Για όλους τους παραπάνω λόγους, απαιτείται συντονισμός δράσης των κινημάτων σε όλα τα επίπεδα. Και η φράση «σε όλα τα επίπεδα» σημαίνει πολιτικό - τεχνικό - νομικό. Τα προβλήματα που αφορούν το περιβάλλον, τα βουνά, τους ελεύθερους χώρους κτλ. έχουν πολιτική, τεχνική και νομική διάσταση. Ο συνδυασμός και των τριών παραμέτρων, καθώς και η ενεργοποίηση του κόσμου, είναι εκείνος που θα φέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα γενικά για το περιβαλλοντικό κίνημα, και ειδικά για την διάσωση του Π.Ο. και των ορεινών όγκων της Αθήνας.



Ο Δημήτρης Κούνδουρος είναι Γεωλόγος, Πρόεδρος του Περιβαλλοντικού και Φυσιολατρικού Συλλόγου Περιστερίου ( Dkoun49@Yahoo.com ).

Ο Κώστας Φωτεινάκης είναι εκδότης του ΗΝ περιοδικού «προσανατολισμοί δυτικά» www.prosanatolismoi.gr μέλος του Οικολογικού Πολιτιστικού Συλλόγου Χαϊδαρίου ΟΙΚΟ.ΠΟΛΙ.Σ. www.xpolis.blogspot.com και της Επιτροπής Πολιτών για την διάσωση του Ελαιώνα.

Ο Γιάννης Μιχαλόπουλος είναι Φυσικός, Αντιπρόεδρος του περιβαλλοντικού ομίλου Πετρούπολης « ΤΟ ΠΟΚΙΛΟ» και υπεύθυνος της εβδομαδιαίας ηλεκτρονικής εφημερίδας «Τα νέα της Πετρούπολης» www.petroupoli-tk.gr



ΤΕΕ, 15/10/2007

Περισσότερα

http://prosanatolismoi.gr/main/index.php?option=com_content&task=view&id=106&Itemid=1