Το κίνημα πολιτών άρχισε να φέρνει αποτελέσματα

Το κίνημα πολιτών άρχισε να φέρνει αποτελέσματα Δρα εκεί όπου η πολιτική αδυνατεί να δώσει λύσεις ή και καταστρέφει το περιβάλλον
Ενα νέο κίνημα γεννιέται.
Το κίνημα των ενεργών πολιτών. Ολο και πιο πολλοί, όλο και πιο δυναμικοί, συνασπίζονται αυθόρμητα σε ομάδες για να εκφράσουν την αντίθεσή τους στην πολιτική που καταστρέφει το φυσικό περιβάλλον.
Είναι κάθε ηλικίας, άνθρωποι της διπλανής πόρτας, που αρνούνται να παρακολουθήσουν τις εξελίξεις εκ του μακρόθεν, παρεμβαίνουν δυναμικά, αν χρειαστεί συγκρούονται, προασπιζόμενοι το αυτονόητο δικαίωμα στην καλή ποιότητα ζωής. Τους είδαμε στην εκστρατεία της «Κ» και του ΣΚΑΪ για τον Κηφισό, στις κινητοποιήσεις για τον Ασωπό και τα λατομεία Μαρκόπουλου, στις παρεμβάσεις για τις παράνομες κεραίες κινητής τηλεφωνίας, στο Πεδίον του Αρεως, στου Φιλοπάππου, στη δενδροφύτευση στα Καλύβια και αλλού.
Η «Κ» δίνει σήμερα τον λόγο στους πολίτες αυτούς, επιχειρώντας να καταγράψει τις ειδικές συνθήκες που τους οδήγησαν να κάνουν τη δουλειά των -συνήθως απόντων σε αυτές τις υποθέσεις- αρμόδιων υπηρεσιών.
Πάνω από 100 κινήσεις πολιτών δραστηριοποιούνται αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα, δίνοντας ένα εξαιρετικά αισιόδοξο μήνυμα. Οι ενωμένοι και καλά οργανωμένοι πολίτες διαθέτουν μεγάλη δύναμη. Και φέρνουν αποτελέσματα.

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_100056_02/12/2007_251137


Οι κοινωνικά ευαίσθητοι πολίτες είναι εδώ Ολο και πιο πολλοί, όλο και πιο δυναμικοί, δημιουργούν νέα κινήματα και μάχονται για το δικαίωμα να ζουν σε ανθρώπινο περιβάλλον
Των Σπυρου Καραλη - Ελενας Καρανατση

«Στις δημοκρατίες αποφασίζουν οι κοινωνίες». Είναι ένα από τα κεντρικά συνθήματα περιβαλλοντικών κινημάτων και ομάδων πολιτών που συνασπίζονται σε νέες μορφές συλλογικής δράσης για να εκφράσουν την αντίθεσή τους σε συμφέροντα ιδιωτών και πολιτικές που καταστρέφουν το φυσικό περιβάλλον. Ο αριθμός τους αυξάνεται προοδευτικά συνιστώντας εξέλιξη με σαφείς πολιτικές διαστάσεις την ώρα μάλιστα που τα δεκάδες μικρά και μεγάλα περιβαλλοντικά ζητήματα εξακολουθούν να παραμένουν χαμηλά σε κυβερνητικές και κομματικές ατζέντες, παρά τα πλήγματα που έχει δεχθεί η ελληνική φύση. Οι πολίτες συνειδητοποιούν τη γενικότερη αδυναμία της πολιτικής σήμερα να αφουγκραστεί την αγωνία τους για τη συνεχιζόμενη υποβάθμιση της ποιότητας ζωής, συγκροτούνται σε τοπικά κινήματα υπερκομματικού χαρακτήρα και παίρνουν την υπόθεση στα χέρια τους. Είναι κάθε ηλικίας, ενεργοί και όχι του καναπέ, με κοινωνικές ευαισθησίες, πολίτες που αρνούνται να παρακολουθήσουν τις εξελίξεις εκ του μακρώθεν, αλλά συμμετέχουν κι όταν χρειάζεται συγκρούονται προσπασπιζόμενοι το αυτονόητο δικαίωμα να ζουν σε καθαρό περιβάλλον.

Τους είδαμε στην εκστρατεία της «Κ» και του ΣΚΑΪ για τον Κηφισό, στις κινητοποιήσεις για τον Ασωπό και τα λατομεία Μαρκόπουλου, για τις παράνομες κεραίες κινητής τηλεφωνίας, στο Πεδίον του Αρεως, στου Φιλοπάππου, στη δενδροφύτευση στα Καλύβια, και αλλού. Η «Κ» δίνει σήμερα το λόγο στους πολίτες αυτούς επιχειρώντας να καταγράψει την εμπειρία τους, κυρίως όμως, τις ειδικές συνθήκες που οδήγησαν ανθρώπους της διπλανής πόρτας να κάνουν τη δουλειά τών, συνήθως απόντων σε αυτές τις υποθέσεις, αρμόδιων υπηρεσιών.

Σημειώνουμε ότι, το ερχόμενο Σάββατο, 8 Δεκεμβρίου, περισσότερες από 100 περιβαλλοντικές κινήσεις και κινήματα πόλης, καθώς επίσης φορείς πολιτών και πρωτοβουλίες εκπαιδευτικών, φοιτητών και μαθητών, θα δώσουν ένα ακόμη δυναμικό παρών στην πλατεία Συντάγματος, με αίτημα να ληφθούν εδώ και τώρα μέτρα για την προστασία του περιβάλλοντος. Την ίδια ημέρα ανάλογες συγκεντρώσεις θα γίνουν παντού στον κόσμο με αφορμή την Παγκόσμια Σύνοδο του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή που διεξάγεται στο Μπαλί.

Το εξασθενές χρώμιο ένωσε τους κατοίκους στη Βοιωτία

Στα Οινόφυτα, τον Ωρωπό και την Αυλίδα εάν δεν ύψωναν το ανάστημά τους ένας ιερέας, ένας χημικός μηχανικός και ένας εκδότης τοπικής εφημερίδας τότε οι κάτοικοι θα εξακολουθούσαν να πίνουν δηλητηριασμένο νερό με το φονικό εξασθενές χρώμιο. Ο παπα-Ιωάννης Οικονομίδης, ο χημικός Θανάσης Παντελόγλου και ο εκδότης Χρήστος Παναγόπουλος ήταν οι τρεις που έκαναν την αρχή (το θέμα πήρε μεγάλες διαστάσεις ύστερα από συνεχή δημοσιεύματα, πρώτα στην «Κ» και ακολούθως από το σύνολο των ΜΜΕ). Ο παπα-Ιωάννης άρχισε να ασχολείται με το περιβαλλοντικό έγκλημα στον Ασωπό πριν από 7 χρόνια. Μαζί με τον Θανάση Παντελόγλου ξεκίνησε να προειδοποιεί για την απειλή του εξασθενούς χρωμίου τους κατοίκους, έγραφαν και μοίραζαν τα «Περιβαλλοντικά Στιγμιότυπα», φυλλάδια που ενημέρωναν για τη μόλυνση του περιβάλλοντος από τις βιομηχανίες.
Ο παπα-Γιάννης όπως τον ξέρουν στα Οινόφυτα, ένας νέος άνθρωπος καταρτισμένος, με καθαρό λόγο και απόψεις. Μιλώντας στην «Κ» επικαλείται την Ορθόδοξη Πατερική παράδοση για να υπερτονίσει ότι το φυσικό περιβάλλον και η προστασία του συνιστά πρωτίστως πνευματική υπόθεση και κατακεραυνώνει την προκλητική αδιαφορία των κρατικών υπηρεσιών «όχι μόνο στην περίπτωση του Ασωπού αλλά συνολικά στα ανοιχτά ζητήματα που απασχολούν σήμερα τις τοπικές κοινωνίες, η πολιτεία μέσω των αρμόδιων οργάνων της διαδραματίζει στην πραγματικότητα αντιδραστικό ρόλο. Είναι πλέον σαφές ότι ο κρατικός μηχανισμός δεν μπορεί να παρουσιάζεται σαν ελεγκτής εκείνων που αυθαιρετούν διότι απλούστατα σε πάμπολλες περιπτώσεις συνεργεί, ανέχεται και καλύπτει τους αυθαιρετούντες. Εχει χάσει την αξιοπιστία του στη συνείδηση της κοινωνικής βάσης. Σε αυτό το σημείο ακριβώς, είναι ιδιαίτερα σημαντικός ο ρόλος της κοινωνίας των πολιτών. Πολίτες ενεργοί που θα ελέγχουν την κρατική αδιαφορία και θα παρεμβαίνουν δυναμικά όπου και όταν χρειάζεται για να προασπίσουν θεμελιώδη δικαιώματα, όπως λ.χ. στην περίπτωσή μας η πρόσβαση στο καθαρό νερό».

Η Οικολογική Εξόρμηση Αττικής αγρυπνά μέρα-νύχτα για τον Κηφισό

Τον έχουν αποκαλέσει «Ρομπέν του Κηφισού», «Ρομπέν των δασών», «Ρομπέν των ρεμάτων», κ.ά. λόγω του αδιάκοπου αγώνα που δίνει εδώ και τριάντα χρόνια για το φυσικό περιβάλλον. Στα εβδομήντα πέντε του πλέον, ο Παναγιώτης Τσίτουρας δικαιούται να κατέχει τον τίτλο του «πατριάρχη» της μαχόμενης οικολογίας στην Αττική. Υπερδραστήριος, ακούραστος, με γλώσσα που τσακίζει κόκκαλα και φυσική κατάσταση που θα ζήλευαν εικοσάρηδες, ανεβαίνει πλαγιές και κατεβαίνει χαράδρες για να φωτογραφήσει αυθαιρεσίες, συγκρούεται με καταπατητές, χτυπάει πόρτες υπουργικών γραφείων, βρίσκεται μονίμως σε δικαστικές διαμάχες. Τον γνωρίζουν από την καλή και από την ανάποδη, όλοι ανεξαιρέτως οι πολιτικοί που διετέλεσαν υπουργοί Περιβάλλοντος την τελευταία τριακονταετία και άπαντες άκουσαν ουκ ολίγες φορές τα εξ αμάξης από το στόμα του. Τον συναντήσαμε σε εκδήλωση για τον Κηφισό στη Νέα Φιλαδέλφεια και τ’ ακούσαμε και εμείς. «Τι έγινε με τον Κηφισό; Καλά τα πήγατε μαζί με τον ΣΚΑΪ, αλλά το αφήσατε. Γιατί; Αφού οι καταπατητές συνεχίζουν τη δουλειά τους...».

Ο κ. Τσίτουρας πρωτοστάτησε στον αγώνα για τη διάσωση του ποταμού, ολομόναχος στην αρχή, και από το 1994 με την Οικολογική Εξόρμηση Αττικής στην οποία είναι πρόεδρος. «Εχουμε περισσότερα από 150 ενεργά μέλη και κάπου 2.000 εγεγραμμένους. Τι άνθρωποι είναι τα μέλη μας; Είναι αξιοπρεπείς άνθρωποι, κάθε ηλικίας, με μόρφωση δημοτικού ή πανεπιστημίου, άλλοι ευκατάστατοι άλλοι μεροκαματιάρηδες. Ολοι όμως, αγαπούν τη φύση και μάχονται για την προστασία της. Μέρα νύχτα παλεύουμε με το παρακράτος που μπάζωσε τα ρέματα, ρύπανε τον ποταμό, καταπάτησε τις όχθες του. Διότι περί παρακράτους πρόκειται και είναι όλοι χωμένοι σε αυτό. Δημαρχαίοι, κοινοτάρχες, υπάλληλοι σε πολεοδομίες. Δεν έχει τέλος η αυθαιρεσία τους. Αυτοί που αυθαιρετούν δεν καταλαβαίνουν από ευγένειες και από απλές καταγγελίες. Θέλουν κυνήγημα... Δεν γίνεται αλλιώς...».
Σύγκρουση με ΜΑΤ-καταπατητές για να σωθεί το Πεδίον του Αρεως
Οι εικόνες πολιτών, γυναικών και ανδρών που συγκρούονταν με την αστυνομία στο κέντρο της Αθήνας μεταδόθηκαν με αρνητική διάθεση από αρκετά τηλεοπτικά ΜΜΕ καθώς κανονικοί άνθρωποι παρουσιάστηκαν περίπου σαν κοινοί τραμπούκοι διότι τόλμησαν να απαιτήσουν το στοιχειώδες που δεν ήταν άλλο από το να σταματήσει ο γιγαντισμός των εγκαταστάσεων του Πανελληνίου στο Πεδίον του Αρεως σε βάρος του πάρκου. «Η υπόθεση των αυθαιρέτων κτιρίων του Πανελληνίου είναι μια ιστορία που αναδεικνύει σε όλο το μεγαλείο της την αυθαιρεσία, τη διαπλοκή και τη διαφθορά που επικρατεί στο ελληνικό κράτος και κατεξευτελίζει κάθε έννοια νομιμότητας, διαφάνειας, κράτους δικαίου και δημοκρατίας», σημειώνει ο κ. Πάνος Τότσικας, μέλος του Παναττικού Δικτύου για την προστασία των ελεύθερων χώρων που συμμετείχε στις κινητοποιήσεις της επιτροπής κατοίκων της Κυψέλης και συνεχίζει: «Η παρέμβασή μας στο Πεδίον του Αρεως όπως και οι άλλες κινητοποιήσεις στην Αττική και στην υπόλοιπη χώρα υποδηλώνουν το εμφανές πλέον, αίσθημα ασφυξίας που αισθάνονται οι πολίτες από τη συνεχή λεηλασία του φυσικού και αστικού περιβάλλοντος και τις επιπτώσεις που αυτή έχει στην ποιότητα ζωής και τη δημόσια υγεία. Καταδεικνύουν επίσης την αδιαφορία των αρμοδίων αλλά και την αδυναμία συνολικά των πολιτικών κομμάτων να αφουγκραστούν τον ρυθμό της κοινωνίας και να παρέμβουν σε ζητήματα καθημερινότητας. Μέσα από τα διαρκώς αυξανόμενα κινήματα συλλογικότητας συμπερασματικά εξάγεται η αφερεγγυότητα των πολιτικών δυνάμεων και η γενικότερη κρίση του πολιτικού συστήματος, παράλληλα όμως αναδεικνύεται ένα εξαιρετικά αισιόδοξο μήνυμα. Η δύναμη της οργανωμένης δράσης των ενεργών πολιτών που μπορούν να φέρουν αποτελέσματα. Είναι ένα κίνημα που επεκτείνεται προς όφελος της ποιότητας ζωής και των δικαιωμάτων των πολιτών».

Οι κάτοικοι αγωνίζονται για ελεύθερη πρόσβαση στου Φιλοπάππου

Με τα μυαλά... στα κάγκελα ξεκίνησαν τη δική τους μάχη για την «ελευθερία» του λόφου του Φιλοπάππου κάποιοι ευαισθητοποιημένοι κάτοικοι της περιοχής. Τα τηλέφωνα πήραν φωτιά στη γειτονιά όταν στις δημοτικές εκλογές του 2003 υψώθηκαν τα πρώτα κάγκελα, για να περιφραχθεί ένα από τα πλέον ιστορικά σημεία της πόλης.
Το πρώτο κάλεσμα απηύθυνε ο κ. Γιάννης Γιαννατσής και ευτυχώς για την έκβαση της υπόθεσης ανταποκρίθηκαν πολλοί. «Δεν αργήσαμε να διαπιστώσουμε ότι το σχέδιο της πολιτείας ήταν να περιφραχθεί όλη η περίμετρος του λόφου και να αφεθούν μόνο επτά είσοδοι ελεγχόμενες με φύλακες», λέει στην «Κ» ο κ. Γιαννατσής.
Η δυσαρέσκεια φούντωσε όταν αποκλείστηκε η πρόσβαση των πολιτών από την πλευρά των Ανω Πετραλώνων, καθώς και όταν τσιμεντώθηκε το τμήμα από το λιθόστρωτο μονοπάτι του Δημήτρη Πικιώνη προς την Πνύκα. «Αυτό ήταν. Το θεωρήσαμε μεγάλη ιεροσυλία. Το Νοέμβριο του 2002 πραγματοποιήθηκε η πρώτη μεγάλη λαϊκή συνέλευση με τη συμμετοχή 500 ατόμων κάθε ηλικίας και πολιτικής πεποίθησης και ομόφωνα αποφασίστηκε να δράσουμε με μεθόδους άμεσης δημοκρατίας. Πήραμε τη γειτονιά στα χέρια μας. Ετσι γκρεμίστηκαν τα κάγκελα»...
Εκτοτε συγκλήθηκαν περισσότερες από 30 λαϊκές συνελεύσεις και πολλάκις απομακρύθηκαν τα κάγκελα. Και μολονότι το κίνημα των πολιτών του Φιλοπάππου είχε κατορθώσει να διατηρήσει ελεύθερο τον χώρο, μια πρόσφατη γνωμοδότηση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου που εισηγείται τη μετατροπή του Φιλοπάππου σε οργανωμένο αρχαιολογικό χώρο ήρθε πριν από μερικές εβδομάδες να ταράξει και πάλι τα νερά. Η γνώση είναι δύναμη. Με αυτή την άποψη πορεύεται ως ενεργός πολίτης ο Ακης Παπασαράντης, μέλος του Κινήματος για την προστασία του Φιλοπάππου και εξηγεί ότι «σήμερα είμαστε όλοι μια γροθιά και αγωνιζόμαστε με καλύτερους όρους διότι γνωρίζουμε πολύ καλύτερα τα θέματα. Υπάρχει πλήρης σύμπνοια». Ο ίδιος αισθάνεται ως ζωτικό του χώρο τον λόφο, γι’ αυτό δηλώνει ότι «το τι θα πράξουμε, για να διασφαλίσουμε τη σωστή λειτουργία του χώρου δεν έχει όρια. Θα το κάνουμε κι ας μας έχει κοστίσει χιλιάδες εργατοώρες. Ο λόφος είναι ενταγμένος στη ζωή μας κι αυτό δεν μπορούμε να το αγνοήσουμε», λέει ο κ. Παπασαράντης.

Παναττική επιτροπή κατά των κεραιών κινητής

Το μόνο δάσος που δεν θέλουν να βλέπουν οι περιβαλλοντικά ευαίσθητοι πολίτες αυτής της χώρας είναι το δάσος των κεραιών κινητής τηλεφωνίας. Οχι για λόγους αισθητικής μόνο αλλά πρωτίστως για την ίδια τους την υγεία.
Οταν πριν από τρία χρόνια κατατέθηκε το σχετικό με την κινητή τηλεφωνία νομοσχέδιο, μια ομάδα 5 - 6 ανθρώπων αποφάσισαν να πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους. Αφορμή ήταν η παράνομη τοποθέτηση μιας κεραίας στο Γαλάτσι, που πυροδότησε τις αντιδράσεις των κατοίκων της περιοχής. Με γνώμονα την προστασία του πλέον πολύτιμου αγαθού συστάθηκε ο πρώτος πυρήνας αντιδρώντων πολιτών, για να λειτουργήσει ως μοχλός πίεσης στα σχέδια των μεγάλων εταιρειών κινητής τηλεφωνίας που έδειχναν να υλοποιούνται με πολιτική συναίνεση.
Σήμερα, η παναττική επιτροπή αποτελείται από 60 - 70 τοπικές επιτροπές, εκατοντάδες μόνιμα μέλη και χιλιάδες ενεργούς πολίτες που κατά καιρούς προστρέχουν σε κινητοποιήσεις και εκδηλώσεις.
Για τον Αντώνη Πολυχρόνη, η δράση κατά των κεραιών κινητής τηλεφωνίας είναι πλέον τρόπος ζωής. «Και πού δεν πήγαμε. Στη Βουλή, στα υπουργεία, στο Πανεπιστήμιο. Αγωνιστήκαμε για να ξηλωθούν παράνομες κεραίες και σε πολλές περιπτώσεις τα καταφέραμε. Αυτό που δεν κερδίσαμε ακόμα είναι να τεθούν οι αποστάσεις ασφαλείας των 300 μέτρων από χώρους πρόσβασης του κοινού στο ίδιο ύψος με την κεραία, καθώς και από σχολεία, βρεφονηπιακούς σταθμούς, νοσοκομεία, ώστε η ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία να μην είναι επιβλαβής», επισημαίνει στην «Κ» ο κ. Πολυχρόνης Ο κόσμος δείχνει να έχει πλέον αφυπνιστεί και να αναλαμβάνει ρόλο ενεργού πολίτη. Σε κάθε περιοχή που υψώνεται άλλο ένα τείχος κεραιών με άγνωστες προς το παρόν συνέπειες ο κόσμος δεν περιμένει πια με σταυρωμένα χέρια αλλά τα χρησιμοποιεί για να ξηλώσει την κεραία που τοποθετήθηκε δίπλα στο σχολείο του παιδιού του.
«Ευτυχώς, υπάρχουν αρκετά παραδείγματα εφαρμογής δικαστικών αποφάσεων για την απομάκρυνση κεραιών όμως εκείνο που προέχει είναι η αναθεώρηση του νομοσχεδίου», εξηγεί στην «K» ο νομικός σύμβουλος και ιδρυτικό μέλος της Παναττικής Eπιτροπής κ. Kώστας Διάκος.

Δύναμη αντίστασης στην πολιτική φθορά
Νίκος Α. Κωνσταντόπουλος*
«Τα νέα κοινωνικά κινήματα, οι ενώσεις πολιτών, οι γνήσιες μη κυβερνητικές οργανώσεις, που γίνονται γύρω από κρίσιμους τομείς δημοσίου ενδιαφέροντος είναι τα νέα πολιτικά υποκείμενα της αντίστασης στην πολιτική φθορά και στη λεηλασία του δημοσίου συμφέροντος. Eίναι δύναμη αλλαγής και διεύρυνσης της δημοκρατίας, εμπλουτισμού της πολιτικής και ενεργοποίησης της κοινωνίας, που επιβάλλεται να αναδειχτούν σε συνταγματικής περιωπής συλλογικότητες, ως επιπρόσθετος αυτόνομος πυλώνας συμμετοχής και αντιπροσώπευσης πέραν των κομμάτων, της αυτοδιοίκησης και του συνδικαλισμού, εάν θέλουμε να σπάσουμε τον κομματισμό του κράτους, τις διαβρώσεις των θεσμών και την παραταξιοποίηση της κοινωνίας.
* Ο κ. Ν. Κωνσταντόπουλος είναι δικηγόρος, τέως πρόεδρος του ΣΥΝ.

Η δράση των Κινήσεων ευαισθητοποιεί τον κόσμο
Γιάννης Μπουτάρης*

«Παρατηρούμε ότι όλο και μεγαλύτερη είναι η ανταπόκριση και η διάθεση των πολιτών να συμμετέχουν και επεμβαίνουν στα συμβαίνοντα. Το σύστημα εξουσίας όμως που υπάρχει, τουλάχιστον σε επίπεδο Τοπικής Αυτοδιοίκησης, είναι εξαιρετικά αυταρχικό, ξένο και απωθητικό για τον πολίτη. Μοιάζει σαν να υπάρχει για να υπάρχει κι όχι για να εξυπηρετεί το κοινωνικό σύνολο. Οι συναρμοδιότητες και οι συνυπευθυνότητες υπουργείων, αλλά και υπηρεσιών χρησιμοποιούνται σαν άλλοθι για να μην ταράζουν τα νερά. Οι τοπικοί άρχοντες έχουν πολύ περισσότερες δυνατότητες απ’ αυτές που εμφανίζουν στον λόγο τους. Ωστόσο, δεν έχουν αντιληφθεί τις νέες συνθήκες που διαμορφώνονται στη ζωή των πόλεων πια (Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, σκουπίδια, κοινωνική μέριμνα, σχολεία, περιβάλλον κ.λπ.). Η δράση των Κινήσεων, εν τέλει, ευαισθητοποιεί ένα όλο και μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού, δυστυχώς όμως το αποτελέσματα είναι ακόμη πάρα πολύ φτωχά».
* Ο κ. Γ. Μπουτάρης είναι επικεφαλής της δημοτικής παράταξης «Πρωτοβουλία για τη Θεσσαλονίκη», μέλος της Κίνησης Πολιτών Θεσσαλονίκης για το Περιβάλλον και τον Πολιτισμό.

Οι πολίτες να πάρουν την υπόθεση στα χέρια τους

Θάνος Μικρούτσικος*

«Κάνω σε προσωπικό επίπεδο την αυτοκριτική μου, διότι ενώ συμμετείχα παλαιότερα σε συζητήσεις σχετικά με το περιβάλλον και τους κινδύνους που αντιμετωπίζει, υποτίμησα τις πραγματικές διαστάσεις του προβλήματος. Είναι πλέον σαφές ότι διεθνώς συνιστά το υπ’ αριθμόν ένα ζήτημα απόλυτης προτεραιότητας. Είναι επίσης σαφές ότι υπάρχουν δυνάμεις, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, που δεν επιθυμούν την επίλυσή του. Η μόνη λύση είναι πάρουν οι πολίτες την υπόθεση στα χέρια τους. Συντάσσομαι μαζί τους...».
*Ο κ. Θ. Μικρούτσικος είναι μουσικοσυνθέτης.

Να αφήσουμε κάτι καλό στις επόμενες γενιές...

Γιάννης Ζουγανέλης*
«Επιτέλους! Καλό είναι να ξεσηκώνονται οι βολεμένοι που ασχολούνται με το προσωπικό και όχι με την προσωπικότητα, με την ιδιοκτησία και όχι με την αλληλεγγύη. Ολοι είμαστε ο άλλος του άλλου. Ο πολίτης πρέπει να είναι ενεργός γιατί όταν δεν είναι, η εξουσία, που δεν διαθέτει ανθρωπιά, βρίσκει χώρο να αυθαιρετήσει. Τη μεγαλύτερη ευθύνη τη φέρει ο πολίτης. Οφείλει απέναντι στον εαυτό του να είναι ο ρυθμιστής της Πολιτείας, για να φωτίσει πρωτίστως τη δική του καθημερινότητα και να παραδώσει κάτι καλό στις επόμενες γενιές».
* Ο κ. Γ. Ζουγανέλης είναι ηθοποιός-μουσικός.