Η κληρονομιά του 2004

Η κληρονομιά του 2004
Τι έμεινε στην Αθήνα από το πνεύμα των Ολυμπιακών Αγώνων.
Δευτέρα, 11.08.08

Πίσω στο… ξεχασμένο 2004, οι Αθηναίοι τήρησαν τις ολυμπιακές λωρίδες με θρησκευτική ευλάβεια. Ευλάβεια που προφανώς είχε ημερομηνία λήξεως, καθώς τέσσερα χρόνια αργότερα η εικόνα των αυτοκινήτων που εισβάλλουν καθημερινά στις λεωφορειολωρίδες κάθε άλλο παρά έκπληξη μας προκαλεί. «Είχαμε κίνητρα τότε», θα πει κάποιος. «Η μαμά “κυβέρνηση” και ο μπαμπάς “κράτος” μάς είχαν υποσχεθεί ότι, αν είμαστε καλά παιδιά (φρόνιμοι, καθαροί, ευγενικοί, εξυπηρετικοί) τώρα που θα έρθουν οι ξένοι, θα μας ανταμείψουν με σπουδαία δώρα: Πράσινο, δρόμοι, συγκοινωνίες και πολλά άλλα θα βελτιώσουν τη μεταολυμπιακή καθημερινότητα των Αθηναίων…». Ο ΕΤ έκανε μια σύντομη βόλτα στην Αθήνα και κατέγραψε τι μας έμεινε ως κληρονομιά τέσσερα χρόνια μετά την Αθήνα του 2004. Ο απολογισμός μόνο ικανοποιητικός δεν θα μπορούσε να χαρακτηριστεί…
Ολυμπιακό πνεύμαΠέντε το απόγευμα, και ο κάδος μπροστά από το σπίτι μου ξεχειλίζει. Παρόλο που ο Δήμος Αθηναίων έχει δώσει σαφείς οδηγίες προς τους δημότες να κατεβάζουν τα απορρίμματά τους τις βραδινές ώρες, κανείς δεν φαίνεται να δίνει σημασία. «Κατ’ αρχάς, δεν ξέρουμε πότε ακριβώς περνά το απορριμματοφόρο», λέει η Μαρία Παπαγιάννη, κάτοικος Κυψέλης. «Δεν νομίζω ότι και τα ίδια τα απορριμματοφόρα είναι τόσο συνεπή όσο στους Ολυμπιακούς». Αυτό είναι μόνο ένα μικρό δείγμα της πλήρους «παραίτησης» των Αθηναίων από το ολυμπιακό πνεύμα εκείνων των ημερών. «Ευαισθητοποιηθήκαμε δυστυχώς μόνο για την περίοδο εκείνη», σημειώνει ο Γιώργος Δημόπουλος, αντιδήμαρχος Καθαριότητας. «Επαγγελματίες και πολίτες ήταν τότε άψογοι. Σέβονταν τα ωράρια τροφοδοσίας, τους κανονισμούς καθαριότητας. Τώρα πολλοί είναι αυτοί που έχουν γυρίσει στην πρότερη κατάσταση, της αδιαφορίας». Στην αδιαφορία όμως έρχεται να προστεθεί και η αγένεια. «Την περίοδο εκείνη όλοι χαμογελούσαν. Υπάλληλοι, οδηγοί, καταστηματάρχες. Η εξυπηρέτηση ήταν άψογη», μας μεταφέρει ο Κώστας, εθελοντής στους Ολυμπιακούς. Τώρα; Η απάντηση έρχεται από τον αντιπρόεδρο του Σωματείου Οδηγών Ταξί Αττικής (ΣΟΤΑ) Κώστα Μπεκρή: «Τα ταξί άλλαξαν ως οχήματα, οι οδηγοί όμως όχι. Τότε έγινε το θαύμα και ο Ελληνας έδειξε το φιλότιμό του. Για λίγο, όμως. Βλέπει κανείς σήμερα τους οδηγούς ταξί να συμπεριφέρονται με αγένεια, να μη βάζουν σε λειτουργία τον κλιματισμό, να παιδεύουν τον κόσμο».
Κυκλοφοριακό – ΜΜΜΠεριμένω να ξεκινήσει το Χ14, Κηφισιά-Σύνταγμα. Δρομολόγιο-εξπρές που παρέμεινε μετά το πέρας των Ολυμπιακών, ωστόσο μόνο εξπρές δεν είναι πια. Κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί ότι η «ολυμπιακή αφορμή» έδωσε ώθηση στις αστικές συγκοινωνίες να διευρυνθούν: Μετρό, προαστιακός, τραμ μπήκαν στη ζωή μας, ωστόσο δεν κατάφεραν να μας πείσουν να αφήσουμε το Ι.Χ. στο σπίτι. «Το τραμ είναι αργό, είναι αδύνατον να το χρησιμοποιήσω για δουλειά, μόνο για βόλτα», λέει η Κατερίνα, ενώ η Κωνσταντίνα σημειώνει: «Ο,τι μας υποσχέθηκαν ήταν ψέμα. Η Αττική Οδός γρήγορα έπηξε, ενώ η Κηφισίας ποτέ δεν ελευθερώθηκε, όπως έλεγαν». Ο τότε πρόεδρος των Συγκοινωνιολόγων Πάνος Παπαδάκος εξηγεί: «Το σύστημα που σχεδιάσαμε εν όψει Ολυμπιακών Αγώνων ήταν “καταδικασμένο” να πετύχει: Επιτέλους, κάθισαν στο ίδιο τραπέζι υπουργεία, Τοπική Αυτοδιοίκηση, επιστήμονες και ανέπτυξαν ένα σοβαρό σχεδιασμό, που εφαρμόστηκε άψογα. Αυτή η σωστή πολιτική διαχείριση δεν συνεχίστηκε. Ο κόσμος πράγματι εξυπηρετήθηκε τότε από τα μέσα μαζικής μεταφοράς, γιατί αυτά απάντησαν στις απαιτήσεις του. Οταν ύστερα από λίγο αυτά σταμάτησαν να έχουν τις ελκυστικές συχνότητες της τάξης των δύο λεπτών και τις επίσης ελκυστικές ταχύτητες των 40-50 χλμ/ώρα, εκείνοι επέστρεψαν στα Ι.Χ. τους».
ΠράσινοΨάχνοντας απεγνωσμένα μια σκιά για να κρυφτώ από τον καυτό ήλιο της καλοκαιρινής πόλης, μου έρχονται στο μυαλό οι προ 2004 εξαγγελίες για μια πράσινη Αθήνα μετά το πέρας των Αγώνων. «Οι υποσχέσεις για περισσότερο πράσινο είχαν στόχο να διασκεδάσουν τις αντιδράσεις των πολιτών σχετικά με τα μεγαθήρια που φύτρωσαν ξαφνικά στην πόλη εν όψει Ολυμπιακών», σχολιάζει ο Αλέξανδρος Πραντούνας του μετώπου για το περιβάλλον Green Attack. Με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα το αεροδρόμιο του Ελληνικού, που ακόμα και σήμερα δεν έχει ξεκαθαριστεί αν θα γίνει εκεί Μητροπολιτικό Πάρκο, η ελπίδα για αστικό πράσινο μάλλον έμεινε στα χαρτιά. «Από το λίγο ολυμπιακό πράσινο που φυτεύτηκε εκείνη την περίοδο ελάχιστα ήταν τα δέντρα που επιβίωσαν, πολύ λιγότερα μάλιστα από αυτά που θυσιάστηκαν για να γίνουν τα ολυμπιακά έργα», λέει ο Ακης Μπαδογιάννης από τη Δημοτική Συνεργασία για το Ελληνικό.Από τη μεριά του Δήμου Αθηναίων, ο Αγγελος Μοσχονάς, αντιδήμαρχος Πρασίνου, υπογραμμίζει πως «ενώ η τότε δήμαρχος Ντόρα Μπακογιάννη είχε υποσχεθεί 10.000 δέντρα, τελικά φυτεύθηκαν σχεδόν τα διπλάσια». «Τουλάχιστον ο δήμος έκανε παραπάνω απ’ όσα είχε εξαγγείλει», λέει «δείχνοντας» το ΥΠΕΧΩΔΕ, καθώς, ενώ το 2002 -επί υπουργίας Βάσως Παπανδρέου- μιλούσε για φύτευση περισσοτέρων των 500.000 δέντρων, με στόχο να φτάσει το ικανοποιητικό 5,35 τ.μ. πρασίνου ανά κάτοικο, τελικά παραμείναμε στα 2,5 τ.μ./κάτοικο.
ΠεζοδρόμιαΜια βόλτα στην οδό Αθηνάς αποδεικνύει πως οι Ολυμπιακοί Αγώνες έγιναν η αφορμή… για να κάνουν τα αθηναϊκά πεζοδρόμια ένα βήμα μπροστά. Οι ειδικοί διάδρομοι για τους τυφλούς αλλά και οι ράμπες για τα ΑμεΑ έκαναν την εμφάνισή τους στην πόλη. Μια βόλτα όμως στα πεζοδρόμια των Εξαρχείων, της Κυψέλης ή των Αμπελοκήπων θα έκανε την προηγούμενη διαπίστωση να μοιάζει εξαιρετικά αισιόδοξη. Ο ΕΤ από τις 15 Απριλίου 2008 που ξεκίνησε την καμπάνια «Ελευθερώστε τα πεζοδρόμια» έχει καταγράψει τη σκληρή πραγματικότητα: Τι κι αν οι Ολυμπιακοί Αγώνες ήλθαν και παρήλθαν; Τα αθηναϊκά πεζοδρόμια στη συντριπτική του πλειονότητα, εκτός των κακοτεχνιών, παραμένουν κατειλημμένα από παράνομα παρκαρισμένα αυτοκίνητα. «Τα πεζοδρόμιά μας σίγουρα δεν είναι αυτά που αρμόζουν σε μια μεγαλούπολη, που μάλιστα έχει φιλοξενήσει Ολυμπιακούς Αγώνες. Βρόμικα, στενά και γεμάτα παγίδες. Η κατάσταση κάθε μέρα χειροτερεύει», μας λέει η Ελσα Τσεκούρα από το κίνημα ΠΕΖΗ.Η Ενοποίηση Αρχαιολογικών Χώρων Αθήνας (ΕΑΧΑ) που ανέλαβε όλα τα έργα που έγιναν στο κέντρο της πόλης εν όψει Ολυμπιακών (Διον. Αρεοπαγίτου, Αποστόλου Παύλου, Αδριανού, Σύνταγμα, Ερμού, πλατεία Ομονοίας κ.λπ.) άφησε προίκα στους Αθηναίους ένα «μεγάλο περίπατο». «Το κέντρο ήταν σχεδόν αδιάβατο πριν. Τώρα είναι χιλιάδες οι περιπατητές. Ωστόσο οι αρμόδιοι φορείς δεν εφαρμόζουν τα προβλεπόμενα όπως κατά τη διάρκεια των Αγώνων (έλεγχος παράνομου πάρκινγκ, κατάληψη πεζόδρομων από τροχοφόρα), ενώ και η αποκατάσταση από τα έργα των οργανισμών κοινής ωφελείας δεν είναι η πρέπουσα», σημειώνει ο πρόεδρος της ΕΑΧΑ Κυριάκος Γριβέας.
Αντιπλημμυρικά έργαΣίγουρα κανένας Αθηναίος δεν πρόκειται να ξεχάσει τις εικόνες καταστροφής στην Αθήνα των αρχών της δεκαετίας με κάθε νεροποντή. Μαγαζιά και υπόγεια σπίτια πλημμυρισμένα, περιουσίες «πνιγμένες», ανθρώπινες ζωές χαμένες. Με το βλέμμα στραμμένο στο 2004, ξεκίνησαν ελπιδοφόρα αντιπλημμυρικά έργα, με προτεραιότητα τον προβληματικό Κηφισό. «Το έργο του Κηφισού περιλάμβανε τη διαπλάτυνση και την εμβάθυνση του ρέματος, ενώ δημιουργήθηκε και μια υπερυψωμένη λεωφόρος», μας λέει ο Απόστολος Αλωνιάτης από την κίνηση πολιτών ΚΗΦΙ-SOS. «Είναι γεγονός ότι εδώ και τρία τέσσερα χρόνια τα πλημμυρικά φαινόμενα έχουν μειωθεί στο ελάχιστο. Ωστόσο, το έργο δεν έχει ολοκληρωθεί: Απομένει ένα αντιπλημμυρικό κανάλι, καθώς και η ολοκλήρωση των έργων για τον παραλιακό συλλέκτη όμβριων υδάτων Μοσχάτου - Καλλιθέας». Σύμφωνα πάντως με το δήμαρχο Μοσχάτου Ταξιάρχη Παπαντώνη, το θέμα «έχει μάλλον μείνει στο συρτάρι», αφού όπως λέει ο ίδιος «παρά τις προσπάθειές μας, τα έργα που είχαν υποσχεθεί ότι θα παραδοθούν αμέσως μετά τους Αγώνες είναι ακόμα ημιτελή».Σχετικά με το γενικό αντιπλημμυρικό σχεδιασμό ο Ευθύμιος Λέκκας, καθηγητής Δυναμικής Τεκτονικής και Εφαρμοσμένης Γεωλογίας, μας εξηγεί ότι «τα περισσότερα έργα που ήταν προγραμματισμένα να παραδοθούν πριν από την έναρξη των Αγώνων αφορούσαν στις περιοχές γύρω από τις ολυμπιακές εγκαταστάσεις (ΟΑΚΑ, Ολυμπιακό Χωριό κ.λπ.) και παραδόθηκαν εγκαίρως κατά 80%». «Δεν συμπεριλαμβάνονταν όμως σε αυτά», τονίζει, «άλλες προβληματικές περιοχές του Λεκανοπεδίου, π.χ. οι πρόποδες της Πάρνηθας».
Φοιτητικές εστίεςΕνα πολύ σημαντικό έργο που πραγματοποιήθηκε με αφορμή τους Ολυμπιακούς Αγώνες ήταν η ριζική ανακαίνιση των ήδη υπαρχουσών φοιτητικών εστιών του Πανεπιστημίου Αθηνών και η ανέγερση δύο καινούργιων. Η Μεγάλη Φοιτητική Εστία επί της οδού Oύλωφ Πάλμε, δυναμικότητας περίπου 800 κλινών, είχε κατασκευασθεί το 1970 και η κατάσταση που επικρατούσε εκεί θα μπορούσε να χαρακτηριστεί τουλάχιστον απαράδεκτη. Λόγω ελλείψεως της απαραίτητης τακτικής συντήρησης, οι συνθήκες διαβίωσης των φοιτητών που έμεναν εκεί ήταν τραγικές και πολλά από τα δωμάτια των εστιών ήταν εκτός λειτουργίας. Αποτέλεσμα ήταν να στεγάζονται εκεί περίπου 640 άτομα, ορισμένα από τα οποία μάλιστα δεν ήταν φοιτητές. Οπως μας μεταφέρει ο Παναγιώτης Κοντός, γενικός γραμματέας του Πανεπιστημίου Αθηνών: «Η ανακαίνιση των εστιών εντάχθηκε στο πρόγραμμα ολυμπιακής προετοιμασίας και χρηματοδοτήθηκε γενναία (52.000.000 ευρώ). Κατά τη διάρκεια των εκδηλώσεων φιλοξενήθηκαν δημοσιογράφοι από την Απω Ανατολή, ενώ σήμερα είναι στη διάθεση των φοιτητών 1.000 περίπου κλίνες σε σύγχρονα και πλήρως εξοπλισμένα δωμάτια, από τα καλύτερα στην Ευρώπη».ΒΑΣΙΛΑΚΗ ΧΡΙΣΤΙΝΑ Ελεύθερος Τύπος

http://www.e-tipos.com/newsitem?id=47628